Pausin, de vrouw van de paus? 

Pausin, de vrouw van de paus?

Pausin klinkt ongewoon. Tot op heden is er (naar mijn weten toch) nog maar één geweest, met name Johanna (855-858) (1).

Iedereen gaat ervan uit dat een pausin volgens het Rooms-Katholieke kerkelijke recht niet kan. Hier ben ik echter niet zo zeker van.
Dit vraagt uiteraard toelichting. Wat wordt onder "pausin" verstaan? Een minder evidente vraag dan je wellicht denkt.
We maken de analogie met koningin. Wat wordt onder "koningin" verstaan. In België wordt daar alsnog (2) onder verstaan: de vrouw van de koning, waarbij de koning dan de koninklijke macht heeft, en de koningin niet. In Nederland - waar de gelijkheid van man en vrouw in het koningshuis reeds bestaat - wordt de titel van "koningin" alleen toegekend wanneer zij ook de koninklijke macht bezit.

Een vrouw kan volgens het kerkelijk recht nooit de pauselijke macht bezitten. Kan een paus getrouwd zijn, waarbij - naar analogie van o.a. het Belgisch koningshuis - zijn vrouw dan "pausin" genoemd wordt? Kan dit?
Iedereen gaat ervan uit dat de paus volgens het kerkelijk recht niet getrouwd kan zijn. Ik betwijfel dit. De voorwaarden om paus te kunnen zijn zijn (naar mijn weten): één: man zijn, twee: katholiek gedoopt zijn en drie: verkozen worden. Volgens de voorwaarden één en twee kan een paus dus gehuwd zijn. Volgens voorwaarde drie naar mijn weten ook: de kardinalen kiezen een paus (dit ligt wellicht kerkrechterlijk vast). Het is gebruikelijk, maar naar mijn weten kerkrechterlijk helemaal niet vereist, dat een paus verkozen wordt binnen de kring van kardinalen (3).
Conclusie: kerkrechterlijk kan een paus - naar mijn weten - getrouwd zijn. Wanneer de paus gehuwd is, welke titel heeft dan zijn vrouw? Heet zij "pausin" of "pausin-gemalin" of iets dergelijks? Aangezien geen verwarring mogelijk is, zie ik niet in waarom zij niet de titel van "pausin" zou kunnen krijgen.

Een pausin? Misschien kan het weldegelijk, ook kerkrechterlijk.
Wordt de dame en heren pausen ooit uitgebreid tot dames en heren pausen?



(1) Bron: Verscheurens Modern Woordenboek: woordenboek en encyclopedie.

(2) Tot op heden was de koninklijke macht altijd in handen van een man. Naar mijn weten zit het grondwettelijk zo: de opvolger van koning Albert II moet een man zijn, en daarna is er gelijkheid tussen man en vrouw wat betreft de uitoefening van de koninklijke macht.

(3) Je kunt het een beetje vergelijken met de politiek waar iemand kan verkozen worden, wat men dan noemt "buiten de raad". Het is ongebruikelijk, maar het komt voor en in de meeste landen kan het.
Voor zover ik weet kan dit kerkrechterlijk weldegelijk.

Ik heb het nog eens nagevraagd aan iemand die het wellicht kan weten. Volgens hem zit het zo: een getrouwde man kan weldegelijk tot paus voorkozen worden. En zijn vrouw dan? Zij wordt naar het klooster gestuurd.