subject en object
home info publicaties zoeken



Reëel is
wat zintuiglijk
waarneembaar is.

Hierdoor
komt het object
in het subject te staan.




Toelichting


Traditioneel wordt bij ons - in het Westen - objectief hoger geacht dan subjectief; het object boven het subject geplaatst (1).
Als er geen subject (een wezen, een mens) is, wie of wat kan dan objectief iets waarnemen? (2)
Op het filosofische aspect ga ik niet dieper in, dit is mijn ding niet.

Vanuit de eenheid bekeken is er niet iets als "twee" (object en subject), beiden horen samen.

Mystieke en kosmische ervaringen gaan heel duidelijk in de richting van éénheid. Erik van Ruysbeek vertelt een dergelijke ervaring in het interview "De smaak van honing" *. Hierbij verwijst hij naar logion 77 van het Thomasevangelie *.

...
Ik ben het Al.
Het Al is uit mij gekomen
en het Al is tot mij geraakt.
 ...
 

Aan de zijlijn staan?


Objectief heeft iets van aan de zijlijn staan en toekijken wat er gebeurd. Daar is op zich niets mis mee, maar dan moet je wel beseffen dat je alleen de buitenkant ziet en niets afweet wat er binnenin gebeurd, je zogenaamde "objectieve" kijk is behoorlijk onvolledig. En ook daar is niets op tegen, op voorwaarde dat je dit ook weet.


(1) De geschiedenis van "deze traditie" ken ik niet, maar ongetwijfeld is het Cartesiaanse denken (naar René Descartes 1596-1650 * ) hierin een heel belangrijke mijlpaal.

(2) Waarnemen is trouwens min of meer de kern van de kwantumfysica.

Printvriendelijk