Toelichting

Wat versta ik hieronder? (Of jij het hiermee eens bent of niet, dat maak je uiteraard zelf uit.)

Net zoals er een bewuste en een onbewuste bestaat, in de kosmos zichtbare en verborgen materie is, bestaat er ook expliciet en impliciet (1) .
Wat eenvoudig uitgedrukt zou je kunnen zeggen dat in de tijd van de romantiek romantiek expliciet was, terwijl realisme impliciet was, en in de tijd van het realisme andersom. Tijdens de romantiek is het realisme nooit weg geweest, alleen kreeg het veel minder aandacht, dit in overeenstemming met de tijdsgeest. Tijdsgeest heeft iets te maken met "uitrollen" (expliciet maken) en terug "inrollen" (impliciet maken). Het is een soort venster dat over het enorme veld van wat werkelijk is, heenschuift. Dit schuiven heeft met tijd te maken. Nemen we als voorbeeld de 20^ste eeuw. In de jaren 30 waren andere zaken expliciet en andere dan weer impliciet, dan bijvoorbeeld in de jaren 60 en weer andere dan in de jaren 90. Dit dus als korte achtergrond over expliciet en impliciet.

Even een ander voorbeeld: het weer van morgen is vergaand, zoniet volledig, expliciet aanwezig vandaag (luchtstromingen, hoge drukgebieden, en dergelijke). De weers-"voorspellers" kijken niet - met een glazen bol, om maar een cliché te gebruiken - naar morgen, ze kijken wat er vandaag is, en aan de hand daarvan "voorspellen" ze wat het weer morgen wordt.
Eigenlijk zijn ze alleen maar bezig met het weer dat er op dit moment is, inclusief de evolutie. De evolutie is in dit moment ingesloten, zowel de evolutie van het verleden als deze van de toekomst (2).

Het enige waar ik twijfels over heb, zijn wat ik in eigen bewoording "kantelpunten" noem. In wetenschappelijke literatuur staat (terecht, en uitvoerig uiteengezet): het fladeren van een vlinder in Zuid-Amerika kan het weer in Europa doen omslaan. Dit kan alleen tijdens "een kantelpunt". Mijn vraag is: kan je dan voorspellingen doen? Het kan werkelijk twee (of misschien zelfs meer) kanten uit. Dit is ook een van de redenen waarom weercomputers soms grondig van elkaar verschillen.
Mijn overtuiging is: als "de toekomst" in het heden niet vervat is, wat via die kantelpunten mogelijks het geval is, dan is het onmogelijk om "voorspellingen" te doen over deze toekomst. Voorspellen is volgens mij lezen wat er op dit ogenblik impliciet aanwezig is.

Soms maken we de verzuchting "ik had het kunnen weten!". Even op ingaan. De toekomst zat toen al in het heden verweven, maar ik heb het niet gezien.