Orde en dimensie
home info publicaties zoeken

 

Orde en dimensie

Vooraf:
* Tekst: 1998
* Kleine herwerkingen: aug. 2003; dec. 2004; mrt. 2011
* Het gaat om "een studietekst" * (een soort "luidop denken").
* Voor wie niet wiskundig aangelegd is, is mogelijks deel 2 
  "Omtrent dimensies" te moeilijk. Eventueel kan je dit stuk overslaan.
* De tekst (studietekst) is eigenlijk niet volledig af. 
  Er is een soort vervolg, zie de toelichting bij stroooomm, nr. 15 (aug. 2003) * 
* (Orde, dimensie en logica zijn stokpaardjes van mij).

1. Omtrent orde

Dit hoofdstuk is afgesplitst tot een afzonderlijk artikel:
"Wat is orde? Het beeld dat de meeste mensen hebben is veel te eng." *

2. Omtrent dimensie

Een ander iets, wat met orde verwant is, is dimensie. Dimensie is min of meer een andere benadering voor hetzelfde. Orde is een holistische ("intuïtieve") benadering van grotere gehelen, dimensie is eerder een rationele benadering.

Dimensie en logica

Dimensie, vaak aangeduid met "D", is een wetenschappelijk begrip (1). Onze traditionele leefomgeving is driedimensionaal (3D). De benaming "drie dimensies" komt van het feit dat we iedere plaats in onze omgeving kunnen aangeven door 3 coördinaten, ook wel vrijheidsgraden genoemd. Traditioneel gebruiken we hiervoor lengte, breedte en hoogte (of diepte). Wanneer we in een plat vlak werken, dan hebben we slechts twee dimensies (2D) (2) nodig, met name lengte en breedte. Iedereen zal wel al ooit gehoord hebben van een vierde dimensie (4D). Er bestaan nog hogere dimensies.

Terloops: persoonlijk heb ik een hekel aan mysterieus doen; en het moet gezegd: rond dimensies wordt nogal eens mysterieus gedaan. (zie ook (3)).

Het bijzondere aan dimensies is dat iedere dimensie zijn eigen wetten, "zijn eigen logica", heeft (4). Een voorbeeld: je hebt een foto van een prachtige poes op de schoorsteenbank, en je zet er een bakje kittenkat voor omdat de poes geen honger zou lijden. Nu kan je natuurlijk opmerken: daar moet je helemaal gek voor zijn! Ja, en nee. Déze fout wordt nooit gemaakt, maar dit genre fouten wordt heel veel gemaakt. Een voorbeeld van hetzelfde soort fout dat wel vaak gemaakt wordt, is het verschil tussen de Goddelijke Moeder, die in de spirituele betekenis Maagd is, en een biologische maagd. Omtrent een spirituele Maagd volgende teksten:

… [Zij is] … het beeld van de onzichtbare, maagdelijke, volmaakte geest
… Ze werd de Moeder van alles, want ze bestond vóór hen allen, de moeder-vader (matropater)… (5)

Eeuwige gedachte is één;
in wezen is zij twee - intelligentie en kracht;
en wanneer zij ademenen wordt een kind geboren;
dit kind is liefde.
En aldus treedt de drie-enige God naar voren,
die door de mensen Vader-Moeder-Kind benoemd wordt. (6)

Even in dimensies omzetten: een gewone (biologische) poes is 3D, een afbeelding van een poes is een plat vlak, bijgevolg 2D; een spirituele Maagd is een geestelijk aspect en stijgt boven de ons vertrouwde omgeving uit: (minstens) 4D, een biologische maagd is 3D. De sprong van 3D naar 2D is zo duidelijk dat niemand hierin fouten maakt; niemand zet een bakje kittenkat voor een foto. De sprong van 4D naar 3D is veel minder duidelijk, en dit omdat 4D ons niet bekend is. Hiertegen worden wel veel fouten gemaakt.
Zowel bij de poes als bij de maagd gaat het om een verwarring tussen dimensies. Over welke poes ben je bezig: een biologische (3D) of een foto (2D)? Over welke maagd ben je bezig: een spirituele (minstens 4D) of een biologische (3D)? Net zoals een foto van een poes geen (levende) poes is, is de volmaakte geest die uitgaat van de spirituele Maagd, geen (biologische) maagd. Blijkbaar heeft ook o.a. de katholieke kerk dit niet begrepen of het minstens zeer slecht overgebracht en van Maria een (biologische) maagd gemaakt. (7)
Het is zeer belangrijk dat je steeds weet in welke dimensie je werkt en dat je de regels die in deze dimensie gelden toepast. Maar doordat we 4D niet kennen, weten we ook niet welke regels er gelden.
Het voorbeeld van de poes toont tevens aan wat voor een sprong het verschil van één dimensie (hier tussen 2D en 3D) met zich meebrengt. Door te werken in een dimensie lager zijn de mogelijkheden enorm beperkt, de poes op de foto kan niet eten, want ze leeft ook niet. Een tweedimensionale wereld is zo beperkt dat we het ons niet kunnen voorstellen. Het verschil tussen 2D en 3D is enorm groot. Een dimensie hoger dan 3D is 4D, een vrijheidsgraad hoger, en ook dit is een enorm niveauverschil. Doordat we 4D niet kennen, beseffen we niet hoe ruim 4D is.

Een vierdimensionaal systeem

Wat een vierdimensionaal systeem precies is, dat weet nagenoeg niemand ten gronde. We kunnen er wel een idee van hebben. De vierde dimensie in een vierdimensionaal systeem is de tijd. In plaats van ruimte en tijd los van elkaar, zijn beiden aan elkaar gekoppeld, we spreken van ruimtetijd.
Met de echte poes en de foto ervan hebben we gezien dat er een aanzienlijk verschil is tussen 2D en 3D. Ook tussen 3D en 4D is het verschil zeer groot. Wel wordt het uiterst moeilijk om er over na te denken, want we kennen niet eens de wetten "en de logica" (zie (8)) die er heersen.
Enkele voorbeelden zullen duidelijk maken over welke -voor ons onbekende en hierdoor ook geheimzinnige- wereld het gaat. De geheimzinnigheid komt doordat we de achterliggende regels (de orde) niet kennen. Genoeg theorie, enkele voorbeelden (niet schrikken!): (9)
* Een elektron is algemeen bekend als een uiterst klein onderdeeltje van een atoom (wat op zijn beurt al uiterst klein is), zo klein dat we het ons niet meer kunnen voorstellen. Maar -hoe raar het ook is- een elektron kan zich niet alleen gedragen als een uiterst klein materiedeeltje, maar ook als een golf (zoals we bijvoorbeeld golven op het water hebben), en een golf deint oneindig ver uit. Met andere woorden, een elektron heeft een soort keuzevrijheid, het kan zich bijna oneindig klein maar ook oneindig groot gedragen, en het gaat weldegelijk over hetzelfde elektron. Ook is een elektron als bijna oneindig klein deelfje een materiedeeltje. Een golf daarentegen is een verschijnsel maar is helemaal geen materie. M.a.w. een elektron kan enerzijds iets (materie) en anderzijds niets (geen materie) zijn. Met het gewone denkvermogen, dat in drie dimensies werkt, kan je er absoluut niet bij.
* Een tweede voorbeeld, al even frappant. Twee uiterst kleine deeltjes kunnen met elkaar botsen. Niets speciaals, dat kunnen auto's of biljartballen ook. De twee deeltjes vliegen aan een enorme snelheid (bijvoorbeeld 100.000 km per seconde) naar elkaar toe, botsen op elkaar, en spatten vervolgens uiteen. Dit is een mogelijk scenario. Een ander, uiterst bizar scenario, is het volgende: de twee deeltjes vliegen razendsnel naar elkaar toe, ze spatten uiteen, en pas daarna -later in de tijd- botsen ze. Van dergelijke experimenten bestaan er duizenden, of misschien wel miljoenen. Probeer dat dan maar eens te begrijpen! Met biljartballen lukt dit niet, biljartballen kunnen niet uiteen spatten voor ze gebotst hebben.
Dit is het bizarre gedrag van een vierdimensionaal systeem. De biljartballen behoren tot ons vertrouwde driedimensionale systeem; de uiterst kleine deeltjes uit de kwantumfysica hebben een leven dat meer dimensies vereist.
Wat betekent nu dit laatste voorbeeld? Het betekent nog min nog meer dat de wet van actie en reactie op zijn kop komt te staan, de deeltjes spatten eerst uiteen, en pas daarna botsen ze. We hebben eerst de reactie en pas daarna de actie (10). Dit is mogelijk omdat we in ruimtetijd werken. Voor mezelf stel ik het me als volgt voor: er is de actie en "daarna" de reactie, maar de tijd die tussen de actie en de reactie ligt kan zowel positief zijn (vooruit lopen), als negatief zijn (terug lopen); en teruglopen heeft dan precies dit effect: reactie vóór de actie. Dit kan in 4D, dit kan uiteraard niet in de ons vertrouwde 3D-omgeving.
Zowat iedereen zegt: eerst reactie en dan pas actie, dat kan niet, dat is niet logisch. Ik heb heel sterk het vermoeden dat het wél logisch is. Ter verduidelijking: logisch wordt hier gebruikt niet in de betekenis van "evident", maar in de strikte zin van "voldoen aan de wetten van de logica". Het is naar mijn gevoel volstrekt logisch, maar aangezien we in een vierdimensionaal systeem werken, moeten we ook vierdimensionale logica gebruiken. Eerst reactie en dan pas actie, het is niet evident, dit omdat het niet voldoet aan onze gewone driedimensionale omgeving, maar het voldoet naar alle waarschijnlijkheid wel aan de wetten van de logica. Ik zou niet weten waarom de logica plots zou ophouden te bestaan voorbij de drie dimensies.
Zo zie je maar wat voor een sprong één dimensie hoger met zich meebrengt, en dit is uiteraard slechts een klein topje van de spreekwoordelijke ijsberg.

3. Inzichten

Wat kan je met orde en met dimensie aanvatten? Wie het niet kent kan er ook niets mee aanvangen. Nochtans brengt het heel veel inzicht in zaken die vaak domweg als mysterie geklasseerd worden.

Toeval

Toeval wordt meestal aanzien als een samenloop van omstandigheden, zonder dat er enige logische verklaring voor bestaat. Daar heb ik mijn grootste twijfels over. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat er wél een logische verklaring voor bestaat. Alleen is het zo dat het om hogere dimensies gaat, en aangezien we de 4-dimensionele of nog hogere logica niet kennen, gebruiken we ze ook niet. We vallen -ten onrechte- terug op 3-dimensionale logica en trekken daaruit de conclusie dat het niet logisch is. In feite gaat het om dezelfde fout als de kittenkat die voor de foto van een poes geplaatst wordt (ten onrechte verspringen van dimensies).
De afzonderlijke gebeurtenissen hebben in 3D niets met elkaar gemeen, maar in 4D en nog hoger gaat het wellicht om verwante zaken die meetrillen met een zelfde energie. Een voorbeeld: iemand hoort de telefoon rinkelen, en terwijl hij oppakt weet hij intuïtief wie het is (en het blijkt nog juist te zijn ook). Niet logisch? Hoogst waarschijnlijk wel. Degene die opbelt denkt aan de persoon die hij opbelt en degene die opgebeld wordt ontvangt deze trillingen (11) en weet wie het is. Ik zie daar niets onlogisch aan, maar het is wel geen (enge) "3D-logica" (logica binnen de wetten van een 3D-systeem).
Het fenomeen van overdracht tussen deeltjes is wetenschappelijk bekend. Hoe dit precies in zijn werk gaat is (voor zover mij bekend) nog niet duidelijk. Een fragment dat nog veel verder gaat is dit:

In het vakblad Modern Physics Letters B beweert een natuurkundige dat volgens de chaotische wetten van de kwantummechanica deeltjes op aarde beïnvloed kunnen worden door massieve objecten die miljoenen lichtjaren ver in de ruimte hangen. … wiskundige analysen van kwantumvergelijkingen zouden hebben aangetoond dat elementaire deeltjes als neutrino's zich wel degelijk "bewust" kunnen zijn van de kracht waaraan ze onderhevig zijn. (12)


Het ziet er naar uit dat binnenkort het fenomeen toeval wetenschappelijk verklaarbaar zal zijn, men is alvast goed op weg. Indien het waar zou zijn dat het fenomeen toeval niet logisch is, dan zal men het naar alle waarschijnlijkheid nooit kunnen verklaren, en dan is het een mysterie. De huidige ontdekkingen wijzen echter de andere kant op.

(13)Alles wat is, is (hoogst waarschijnlijk) opgebouwd uit orde, in het grieks "kosmos" (14). Uiteraard is er ook chaos, maar dit hoort bij orde. In elke -niet perfecte- orde is er wanorde, in elke wanorde is er in de kern van de wanorde orde. Dit weten we uit de chaostheorie (15). Het heeft een grote parallel met het jin-jang symbool ( ): in de kern van jin is er jang, in de kern van jang is er jin.
Orde is overal, net zoals Bewustzijn overal is. Maar orde is toch zo moeilijk te zien, tenzij wij ons tevreden stellen met zeer lage orde, zoals de marcherende soldaten. Ik kan me eigenlijk moeilijk voorstellen dat iemand die met dergelijk lage orde bezig is, zoals de marcherende soldaten of zoals strakke hiërarchiën, echt geïnteresseerd is in diepgaande spiritualiteit. Ik kan me heel goed voorstellen dat een dergelijk iemand zegt: er is orde enerzijds (de soldaten), en er zijn mysteries anderzijds.
Als de hogere orde niet gezien wordt, dan stel ik me vragen als : "Kan een vrouw christen zijn? Kan een christen, Afrikaan zijn? ". (16)



(1) Dimensie wordt hier in de strikte, de wetenschappelijke, zin van het woord gebruikt. Wie beweert in 10 dimensies te kunnen leven, mij goed. Je kunt in 10.000 dimensies leven ook, je hoeft alleen maar het begrip dimensie wat uit te breiden in betekenis.
In dit verband even uitweiden: Ten tijde van Mao was er communisme in China. Aan het communisme is "altijd trouw gebleven", alleen heeft het een andere betekenis gekregen, en is wat vandaag Chinees communisme noemt in feite -op economisch vlak- gewoon een vorm van kapitalisme. Conclusie: China is "aan het communisme trouw gebleven".

(2) Eigenlijk hoeft het vlak niet noodzakelijk plat te zijn. Bijvoorbeeld het aardoppervlak is tweedimensionaal (zelfs als je er de bergen en zeeën bij rekent). Ieder punt op de aarde kunnen we aangeven door twee coördinaten, hiervoor worden de lengte- en de breedtecirkels van de aarde gebruikt.

(3) Apocryhon van Johannes 1.31-2.9, NHL99. Overgenomen uit het boek "De Gnostische Evangeliën" van Elaine Pagels 19853 pag. 44.

(4) Vidyapatie. Uit het boek "Het Aquarius Evangelie van Jezus de Christus". (bib)
Opmerking: Het Aquarius Evangelie is geen gnostisch evangelie uit de eerste eeuwen van onze tijdrekening, maar van veel latere datum.

(5) Eigenlijk zijn er twee stappen, deze tussen de Maagd en de Goddelijke Moeder, en deze tussen Maria en de Goddelijke Moeder. Aangezien de katholieke kerk de Goddelijke Moeder niet kent, kan het ook niet anders dan dat deze stap ontbreekt.

(6) Het gewone scenario bestaat ook: eerst botsen en dan pas uiteenspatten. Voor zover mij bekent komen beide scenario's evenveel voor.

(7) Bij om het even welk denkproces worden altijd trillingen geproduceerd. Trillingen -zoals bij het gooien van een steen in het water- deinen oneindig ver uit, en kunnen -als de ontvanger maar gevoelig genoeg is- bijgevolg overal opgevangen worden.

(8) Uit de wetenschappelijke rubriek "Ontdek" van Knack, 5 augustus 1998 pag. 76.

(9) Het Grieks voor wanorde is chaos, voor orde kosmos.

(10) Er is maar één logica, maar logica gebruikt in een vierdimensionaal systeem is anders dan logica gebruikt in een driedimensionaal systeem. Eigenlijk is de logica dezelfde, maar doordat de context anders is, ziet het er anders uit.
Een voorbeeld: de logica legt geen beperkingen op voor wat betreft tijd; tijd kan zowel vooruit als uiteruit lopen. Een driedimensionaal systeem legt wel beperkingen op aan de tijd, met name tijd gaat altijd vooruit en nooit achteruit.
Een enigszins gelijkaardig voorbeeld: er wordt wel eens gezegd: 0 uur en 24 uur, dat is hetzelfde. Dat is niet waar. Bewijs: dinsdag 0 uur is middernacht tussen maandag en dinsdag, dinsdag 24 uur is middernacht tussen dinsdag en woensdag. Dinsdag 0 uur en dinsdag 24 uur blijken verschillend te zijn, nochtans dinsdag is dinsdag.
Conclusie: 0 uur en 24 uur zijn niet hetzelfde. Binnen "3-dimensionale logica" kan tijd alleen vooruit gaan, binnen "4-dimensionale logica" kan het zowel voor- als achteruit. Het verschil zit hem niet in de logica, maar in het aantal dimensies dat gebruikt wordt.

(11) Niels Bohr (groot kwantumfysicus): "Wie bij zijn eerste kennismaking met de kwantumfysica niet geschokt is, heeft er niets van begrepen". (Geciteerd in de CD-ROM "Het Digitale Archief" Natuur en Techniek)

(12) Met als grondlegger de Belg Illya Prigogine (1917-2003). (Autobiographie, eng.)

(13) Deze laatste paragraaf werd toegevoegd in aug. 2003.

(14) "Een kattin kan ook moeder zijn. Kan een vrouw christen zijn? Kan een christen, Afrikaan zijn?"
Dit is zowat een vervolg op deze tekst. Zie stroooomm, nr. 15 (aug. 2003) *


inhoudstabel

Orde en dimensie
         1. Omtrent orde
         2. Omtrent dimensie
                 Dimensie en logica
                 Een vierdimensionaal systeem
         3. Inzichten
                 Toeval


top



Printvriendelijk