10 december,
dag van de mensenrechten
Een
drieluik:
6
december - 10 december - 14 december
6
december: Sint-Nicolaas
10
december: dag van de mensenrechten
14
december: geen speciale dag, wel het 3de
luik van dit drieluik.
Hebben mensenrechten iets gemeen met Sint-Nicolaas? Niet
direct. En toch zijn er heel wat gelijkenissen, maar ook verschillen.
Kort samengevat:
er is een lijn: mens – mensenrechten – Sint-Nicolaas – warmte
en een andere lijn: ego – schendingen van mensenrechten –
Sinterklaas en zwarte piet – kilte.
Sint-Nicolaas versus Sinterklaas
Waarom werd Sint-Nicolaas vervangen door Sinterklaas? Uit
eigenbelang. Door wie? Door het ego van de commerçant.
En wat doet de Sinterklaas van de supermarkt? Het ego van de
kinderen prikkelen. Meer dan bedenkelijk.
Jezus zei:
“Wie één van deze kleinen die op Mij vertrouwen ten val brengt, kan beter met
een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden.” (Mar 9,42).
En die zwarte knecht, waar komt die vandaan? Sinterklaas
werd verlaagd tot pure commerce. Verlagen? Ja, verlagen van het
menselijk-spirituele tot het zuiver materiële. Gevolg: we dalen af. Wat gebeurt
er? We “vallen” in dualiteit.
Dualiteit. Hier: enerzijds, Nicolaas wordt verhoogd, o.a.
door er een mijter op zijn hoofd te zetten en anderzijds: Sinterklaas krijgt
een tegenpool, een zwarte knecht. Zo werkt de lijn dualiteit – lagere denken –
ego: de ene wordt ontmenselijkt door hem op een piëdestal te
zetten terwijl de andere de zwarte piet toegespeeld krijgt.
Het zit gewoon van meet af aan verkeerd. “Van meet af aan”,
waar is dat dan? Bij de intentie.
Het gebeurt vaker dat de intentie om kinderen te beïnvloeden
pure eigenbelang is, en dit niet alleen bij Sinterklaas. Denk vooral aan de
reclame. Dit moet stoppen! Nogmaals:
Jezus zei:
“Wie één van deze kleinen die op Mij vertrouwen ten val brengt, kan beter met
een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden.” (Mar 9,42).
Ook volwassenen worden voortdurend reclame en eigenbelang
“ingespoten”. Minder erg dan bij kinderen, maar ook onaanvaardbaar.
In de ganse maatschappij zit het grondig mis met de
intentie. Een voorbeeld:
De warme bakker bakt brood,
de koude bakker bakt winst. (website)
Arme samenleving! Arme mensen! Opstaan! Tijd voor
verandering! Verandering waarbij dat de mens centraal staat.
De mens versus mensenrechten
Een eigen, of misschien eigen-zinnige, visie op
mensenrechten. Of je het er mee eens bent of niet, dat maak je uiteraard zelf
uit.
Mensenrechten. Mens en rechten. Mensenrechten worden
geschonden. Wat wordt er geschonden? De mens. Niet zozeer de rechten, vooral de
mens wordt geschonden. Hoe? Vooral door Waarheid te schenden of te verkrachten.
Wie schendt de mens en zijn rechten? Wie zou het zijn? Het
Ego uiteraard, wie anders? En waarom? Omwille van eigenbelang uiteraard,
meestal via macht.
Er is een ernstig probleem: hoe kunnen mensenrechten
verzekerd worden? Door één, ze in wetten te gieten, en twee, erop toe te zien
dat deze wetten gerespecteerd worden.
Mensenrechten in wetten gieten?
Kan dit? Eigenlijk niet, maar hoe kunnen mensenrechten
nageleefd worden als ze niet in wetten gegoten worden?
Een citaat van Lao Tzu (uit de Tao Te Ching).
(Vertaling: uit het boek “Het taoïstische
denken van Lao Tzu: 1. Het boek van de Tao”, Philippe Verbeeck)
... als de Tao verloren gaat, komt de deugd.
Als de deugd verloren gaat, komt de menselijkheid.
Als de menselijkheid verloren gaat, komt de rechtvaardigheid.
Als de rechtvaardigheid verloren gaat, komt de ceremonie.
... (hfst. XXXVIII)
Lao Tzu zet rechtvaardigheid slechts op de vierde plaats (1.
Tao – 2. TE (“deugd”)
– 3. menselijkheid – 4. rechtvaardigheid).
Over Tao, en ook over TE valt niets te zeggen.
Tao die "tao" genoemd kan worden is niet de eeuwige
tao. ... (hfst. I)
Over mensenrechten
Hierover zijn, heel terecht, duizenden bladzijden
geschreven. Veel heb ik er niet aan toe te voegen.
Eerst een kleine opsomming van de (naar mijn weten)
voornaamste zaken.
·
Universele
verklaring van de rechten van de mens
(10 december 1948,
Verenigde Naties)
·
Verdrag inzake de rechten van het kind
·
Amnesty
International
·
Vrijheid,
gelijkheid en broederlijkheid (de leuze van de Franse Revolutie)
·
Four freedoms
award
Ik licht wat uit, niet dat het belangrijkste is, maar omdat
ik er “iets over kwijt wil”.
Vrijheid en gelijkheid (filosofie)
Vrijheid en gelijkheid. Broederlijkheid, de meest
diepmenselijke, laat ik hier buiten beschouwing. Broederlijkheid kwam hoger aan
bod bij Lao Tzu, weliswaar niet onder die benaming.
Broederlijkheid is verwant met Te “deugd”, en zelfs
met Tao.
Ik had er nooit bij stilgestaan maar vrijheid en gelijkheid
zitten zomaar niet op dezelfde lijn. Tijdens een filosofisch programma op de
radio (1) werd mij dit duidelijk.
Vrijheid en gelijkheid. De filosofe Tinneke Beeckman haalt
Rousseau aan die zegt: “... het is juist de essentie van de democratie dat daar
strijd tussen bestaat en dat die strijd nooit wordt beslecht ... ”.
Eenvoudig in eigen woorden uitgedrukt: vrijheid zit op de
lijn van het liberalisme, terwijl gelijkheid op de lijn van het socialisme zit.
Beiden houden elkaar in stand, en dit is ook nodig.
Het harde donkerblauwe liberalisme van de 19de
eeuw is vervangen door neoliberalisme. Het neoliberalisme is liberalisme met
wat sociale correcties, het is nog altijd de macht van het kapitaal en van de
crashende banken.
Alleen socialisme werkt ook niet. George Orwell verwoordde
het in zijn dierenepos “Animal Farm” - over de Sovjet-Unie - aldus
All animals
are equal,
but some animals are more equal than others.
(Alle dieren – lees mensen - zijn
gelijk,
maar de ene zijn meer gelijk dan de andere).
Misschien heeft Rousseau wel gelijk wanneer hij zegt dat
beiden, vrijheid en gelijkheid, elkaar dienen in evenwicht te houden.
Vrijheid, gelijkheid en mensenrechten
Bij ons, in het Westen, wordt te veel de nadruk gelegd op
vrijheid dit vaak ten koste van gelijkheid. Dit vind je ook in mensenrechten
terug, de rechten over vrijheid worden er uitgepikt, dit ten koste van rechten
over gelijkheid. Dit is althans mijn mening, en ik ben lang niet de enige.
Four freedoms award
Vrij onbekend. Ik vind het wel een goede onderscheiding, dit
vooral omdat niet alleen vrijheid maar ook vooral gelijkheid aan bod komt.
Meer hierover
Wikipedia
Eigen website
Amnesty International
Alleen een eigen “spreuk” :
De kaars van Amnesty International:
De kaars van
licht. Licht in de duisternis.
De kaars van
vuur. Vuur dat het onrecht verteert.
De kaars van
hoop. Hoop die in positieve actie overgaat.
(website)
Tot slot
Om af te sluiten nog even dit: eeuwen geleden schreef de
humanist Pico della Mirandola (1463-1494) de tekst “Rede over de menselijke
waardigheid”(Oratio de hominis dignitate).
De vertaler en toelichter van dit werk, Jan Papy, schrijft in
zijn nawoord het volgende:
Uiteindelijk heeft het dignitas hominis-thema zijn prominente
plaats gekregen in het hedendaagse mensbeeld als theologisch én als juridisch
georiënteerd begrip: in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
(1948) en diverse andere internationale conventies als het Juridisch
afdwingbare Europese Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de
Fundamentele Vrijheden (1950); en in de encycliek Gaudium er spes (§21),
ontstaan uit het Tweede Vaticaanse Concilie.
Pico della Mirandola wat zijn tijd ver vooruit. Toen was de
mensheid echter nog niet klaar voor bindende mensenrechten. Vandaag zijn we wel
zo ver.
En ook dit:
Een “eeuwige” vraag:
dag van de mensenrechten, is dit een dag om te feesten?
Liefst een dag van even
stilstaan bij de mensenrechten, dit met of zonder feesten.
10 december,
dag van de mensenrechten
(1)
Klara, programma "Trio", 03-11-2012. Onderwerp: "door de lens van Spinoza kijken naar de ideologie van N-VA".
Wellicht nog te
herbeluisteren (ZA 03/11/12).