Een drieluik:    6 december - 10 december -  14 december

6 december:      Sint-Nicolaas

10 december:    dag van de mensenrechten

14 december:    geen speciale dag, wel het 3^de luik van dit drieluik.

 

Hebben mensenrechten iets gemeen met Sint-Nicolaas? Niet direct. En toch zijn er heel wat gelijkenissen, maar ook verschillen.

Kort samengevat:

er is een lijn: mens – mensenrechten  – Sint-Nicolaas – warmte

en een andere lijn: ego – schendingen van mensenrechten – Sinterklaas en zwarte piet – kilte.

Sint-Nicolaas versus Sinterklaas

Waarom werd Sint-Nicolaas vervangen door Sinterklaas? Uit eigenbelang. Door wie? Door het ego van de commerçant.

En wat doet de Sinterklaas van de supermarkt? Het ego van de kinderen prikkelen. Meer dan bedenkelijk.

Jezus zei:
“Wie één van deze kleinen die op Mij vertrouwen ten val brengt, kan beter met een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden.” (Mar 9,42).

 

En die zwarte knecht, waar komt die vandaan? Sinterklaas werd verlaagd tot pure commerce. Verlagen? Ja, verlagen van het menselijk-spirituele tot het zuiver materiële. Gevolg: we dalen af. Wat gebeurt er? We “vallen” in dualiteit.

Dualiteit. Hier: enerzijds, Nicolaas wordt verhoogd, o.a. door er een mijter op zijn hoofd te zetten en anderzijds: Sinterklaas krijgt een tegenpool, een zwarte knecht. Zo werkt de lijn dualiteit – lagere denken – ego: de ene wordt ontmenselijkt door hem op een piëdestal te zetten terwijl de andere de zwarte piet toegespeeld krijgt.

Het zit gewoon van meet af aan verkeerd. “Van meet af aan”, waar is dat dan? Bij de intentie.

 

Het gebeurt vaker dat de intentie om kinderen te beïnvloeden pure eigenbelang is, en dit niet alleen bij Sinterklaas. Denk vooral aan de reclame. Dit moet stoppen! Nogmaals:

Jezus zei:
“Wie één van deze kleinen die op Mij vertrouwen ten val brengt, kan beter met een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden.” (Mar 9,42).

Ook volwassenen worden voortdurend reclame en eigenbelang “ingespoten”. Minder erg dan bij kinderen, maar ook onaanvaardbaar.

In de ganse maatschappij zit het grondig mis met de intentie. Een voorbeeld:

De warme bakker bakt brood,

de koude bakker bakt winst. (website)

Arme samenleving! Arme mensen! Opstaan! Tijd voor verandering! Verandering waarbij dat de mens centraal staat.

De mens versus mensenrechten

Een eigen, of misschien eigen-zinnige, visie op mensenrechten. Of je het er mee eens bent of niet, dat maak je uiteraard zelf uit.

 

Mensenrechten. Mens en rechten. Mensenrechten worden geschonden. Wat wordt er geschonden? De mens. Niet zozeer de rechten, vooral de mens wordt geschonden. Hoe? Vooral door Waarheid te schenden of te verkrachten.

Wie schendt de mens en zijn rechten? Wie zou het zijn? Het Ego uiteraard, wie anders? En waarom? Omwille van eigenbelang uiteraard, meestal via macht.

 

Er is een ernstig probleem: hoe kunnen mensenrechten verzekerd worden? Door één, ze in wetten te gieten, en twee, erop toe te zien dat deze wetten gerespecteerd worden.

Mensenrechten in wetten gieten?

Kan dit? Eigenlijk niet, maar hoe kunnen mensenrechten nageleefd worden als ze niet in wetten gegoten worden?

 

Een citaat van Lao Tzu (uit de Tao Te Ching).

(Vertaling: uit het boek “Het taoïstische denken van Lao Tzu: 1. Het boek van de Tao”, Philippe Verbeeck)

 

... als de Tao verloren gaat, komt de deugd.

Als de deugd verloren gaat, komt de menselijkheid.

Als de menselijkheid verloren gaat, komt de rechtvaardigheid.

Als de rechtvaardigheid verloren gaat, komt de ceremonie.

...  (hfst. XXXVIII)

 

Lao Tzu zet rechtvaardigheid slechts op de vierde plaats (1. Tao – 2. TE (“deugd”) – 3. menselijkheid – 4. rechtvaardigheid).

Over Tao, en ook over TE valt niets te zeggen.

Tao die "tao" genoemd kan worden is niet de eeuwige tao. ...  (hfst. I)

Over mensenrechten

Hierover zijn, heel terecht, duizenden bladzijden geschreven. Veel heb ik er niet aan toe te voegen.

Eerst een kleine opsomming van de (naar mijn weten) voornaamste zaken.

·        Universele verklaring van de rechten van de mens
(10 december 1948, Verenigde Naties)

·        Verdrag inzake de rechten van het kind

·        Amnesty International

·        Vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid (de leuze van de Franse Revolutie)

·        Four freedoms award

 

Ik licht wat uit, niet dat het belangrijkste is, maar omdat ik er “iets over kwijt wil”.

Vrijheid en gelijkheid (filosofie)

Vrijheid en gelijkheid. Broederlijkheid, de meest diepmenselijke, laat ik hier buiten beschouwing. Broederlijkheid kwam hoger aan bod bij Lao Tzu, weliswaar niet onder die benaming.

Broederlijkheid is verwant met Te “deugd”, en zelfs met Tao.

 

Ik had er nooit bij stilgestaan maar vrijheid en gelijkheid zitten zomaar niet op dezelfde lijn. Tijdens een filosofisch programma op de radio (1) werd mij dit duidelijk.

Vrijheid en gelijkheid. De filosofe Tinneke Beeckman haalt Rousseau aan die zegt: “... het is juist de essentie van de democratie dat daar strijd tussen bestaat en dat die strijd nooit wordt beslecht ... ”.

Eenvoudig in eigen woorden uitgedrukt: vrijheid zit op de lijn van het liberalisme, terwijl gelijkheid op de lijn van het socialisme zit. Beiden houden elkaar in stand, en dit is ook nodig.

Het harde donkerblauwe liberalisme van de 19^de eeuw is vervangen door neoliberalisme. Het neoliberalisme is liberalisme met wat sociale correcties, het is nog altijd de macht van het kapitaal en van de crashende banken.

Alleen socialisme werkt ook niet. George Orwell verwoordde het in zijn dierenepos “Animal Farm” - over de Sovjet-Unie - aldus

All animals are equal,

 but some animals are more equal than others.

 (Alle dieren – lees mensen - zijn gelijk,

maar de ene zijn meer gelijk dan de andere).

Misschien heeft Rousseau wel gelijk wanneer hij zegt dat beiden, vrijheid en gelijkheid, elkaar dienen in evenwicht te houden.

Vrijheid, gelijkheid en mensenrechten

Bij ons, in het Westen, wordt te veel de nadruk gelegd op vrijheid dit vaak ten koste van gelijkheid. Dit vind je ook in mensenrechten terug, de rechten over vrijheid worden er uitgepikt, dit ten koste van rechten over gelijkheid. Dit is althans mijn mening, en ik ben lang niet de enige.

 

Four freedoms award

Vrij onbekend. Ik vind het wel een goede onderscheiding, dit vooral omdat niet alleen vrijheid maar ook vooral gelijkheid aan bod komt.

Meer hierover

Wikipedia

Eigen website

Amnesty International

Alleen een eigen “spreuk” :

De kaars van Amnesty International:

De kaars van licht. Licht in de duisternis.

De kaars van vuur. Vuur dat het onrecht verteert.

De kaars van hoop. Hoop die in positieve actie overgaat.

(website)

Tot slot

 

Om af te sluiten nog even dit: eeuwen geleden schreef de humanist Pico della Mirandola (1463-1494) de tekst “Rede over de menselijke waardigheid”(Oratio de hominis dignitate).

De vertaler en toelichter van dit werk, Jan Papy, schrijft in zijn nawoord het volgende:

Uiteindelijk heeft het dignitas hominis-thema zijn prominente plaats gekregen in het hedendaagse mensbeeld als theologisch én als juridisch georiënteerd begrip: in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) en diverse andere internationale conventies als het Juridisch afdwingbare Europese Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (1950); en in de encycliek Gaudium er spes (§21), ontstaan uit het Tweede Vaticaanse Concilie.

Pico della Mirandola wat zijn tijd ver vooruit. Toen was de mensheid echter nog niet klaar voor bindende mensenrechten. Vandaag zijn we wel zo ver.

 

 

En ook dit:

 

Een “eeuwige” vraag: dag van de mensenrechten, is dit een dag om te feesten?

Liefst een dag van even stilstaan bij de mensenrechten, dit met of zonder feesten.

 

 

 

(1) Klara, programma "Trio", 03-11-2012. Onderwerp: "door de lens van Spinoza kijken naar de ideologie van N-VA". Wellicht nog te herbeluisteren (ZA 03/11/12).