Van rups, via pop tot vlinder: De dominantie van het ego loopt af.
home info publicaties zoeken

 

Van rups, via pop tot vlinder
      De dominantie van het ego loopt af


Tekst: december 2010

Transformatie

We leven in een tijd van grote transformatie. Of we ons daar nu bewust van zijn of niet, of we dit nu willen of niet, het is gewoon zo.
Enkele jaren geleden schreef ik nog:

Wie de realiteit
van 5 na 12 niet aankan, 
kijkt in de spiegel 
en ziet
dat het 5 voor 12 is  *.

Die tijd is voorbij. Vandaag zie je dagelijks in de nieuwsberichten dat we het zelf niet meer in handen hebben. Sommigen zijn gefrustreerd en gedragen zich dan ook als "wraatzuchtige rupsen".

Een van de redenen waarom er momenteel zoveel agressie is, is omdat mensen weten, innerlijk weten, dat ze het niet meer in handen hebben, maar dat ze - vanuit hun denken - deze realiteit niet kunnen aanvaarden. En wegmoffelen kan ook niet meer.
Er kan trouwens niets meer weggemoffeld worden, alles komt naar boven en dit op alle terreinen (1). Niet alleen individueel, maar ook maatschappelijk zijn er heel grote veranderingen. Onze structuren wankelen: politiek, economie, klimaat, religie, onderwijs, wetenschappen, noem maar op. Structuren zijn gebouwd op de ego-kant van de mens. De positie van het ego is aan het veranderen.


Een van de meest diepgaande transformaties die de natuur kent is deze "van rups, via pop tot vlinder". Hier werd dan ook dit beeld gebruikt.
Al eens stil gestaan bij dit natuurfenomeen? Uiterlijk gebeurt er ongeveer niets. Alles is innerlijk.

Wat de transformatie die momenteel aan de gang is precies inhoud, daar spreek ik me niet over uit. Volgens sommigen gaat het om een nooit geziene omwenteling, althans niet in de voorbije 12.000 jaar. Dit kan best zijn, maar ik heb er geen voeling mee.
Voor mij is het duidelijk dat het tijdperk waarbij het rationalisme bijna allesoverheersend was en spiritualiteit tweede- of derderangs werd ten einde loopt. Het extreme overwicht van het denken heeft ons zo ver uit evenwicht gebracht dat het zo niet meer verder kan. Dit is vooral een Westers fenomeen. Dit extreme denken houdt ook verband met mannelijke overheersing. Dit tijdperk loopt af. Het kwam tot stand met de Verlichting *.

Dit wil uiteraard geenszins zeggen dat we terugkeren naar de Middeleeuwen, we maken geen vlucht achteruit maar vooruit, waarbij we gebruik maken van het voorbije tijdperk.

Op spiritueel vlak loopt de tijd van maanreligies (2) af. Voor het Christendom betekent dit dat we aansluiten bij het vroege Christendom van de eerste tot de derde eeuw.

Sneller dan we denken

Een transformatieproces gaat meestal zeer snel, veel sneller dan we denken. De geschiedenis heeft ons dit geleerd, voor zover we uit geschiedenis iets leren.

Een voorbeeld hiervan is een anekdote over de val van de muur (Berlijn, 1969). Er was onrust rond de muur. De nieuwsdienst van de BRT - de huidige VRT - besliste om iemand te sturen met het idee "de muur zal wel nog niet vallen, maar er zal wel wat nieuws te rapen zijn". De reporter ging er heen en bracht ter plaatse verslag uit over de val van de muur, die was dus toch reeds gevallen. Of anders gezegd: mensen die "met hun neus op het nieuws zitten" (de nieuwsdienst van een openbare omroep) hadden niet ingeschat hoe snel het kon veranderen, toch gebeurde het. (3)
Dit is één verhaal, zo zijn er meerdere. Eens de bal aan het rollen gaat, kan het zeer snel gaan.
Het schrijven van deze tekst heeft enkele maanden geduurd. Ondertussen hebben we de omwentelingen in Tunesië en Egypte achter de rug, en Libië is volop bezig (4). Het kan inderdaad heel snel gaan.

Hoe plots is plots?

Waarom kan iets zo snel veranderen? Het is nog de vraag of dit wel zo is. We kijken en zien wat uiterlijk waarneembaar is, en nemen dit voor de (gehele) werkelijkheid. Maar dit is niet zo.
Een mens is er ook plots, dit bij de geboorte. Dit gaat nog veel sneller dan een omwenteling in een land of regio, maar het komt ons minder plots over omdat we dit proces ten gronde kennen.

Voor de buitenwereld is er alleen de laatste maanden wat te zien. Dan komt de geboorte, dit verandert de buitenwereld. Deze baby is niet zomaar gekomen met de geboorte, er ging een gans wordingsproces aan vooraf.

Bij omwentelingen in de geest is het niet anders: het begint bij een zaadje dat geplant wordt (5), aanvankelijk merken we niets, daarna is nauwelijks iets te zien, dan roert er precies wat, en dan "plots" de doorbraak in de zichtbare wereld.
Bij het proces van rups, via pop, tot vlinder is er tijdens de pop-periode uiterlijk al evenmin nauwelijks iets te zien, tot "plots" de ontpopping plaats vindt. Voor wie alleen het uiterlijke bekijkt is de verandering heel plots. Wie het ganse proces - uiterlijk en innerlijk - kan zien, merkt een gestage evolutie.

Voor wat de huidige grootse veranderingen betreft die aan de gang zijn is "de pop-periode" bijna rond, op energetisch niveau is de transformatie bijna klaar. Dit is het innerlijke gebeuren. Het materiële niveau zal volgen, en dit vermoedelijk binnen korte tijd. Dit noemen we dan "plots".

Voor wat mij betreft: hoe vlugger hoe liever. De nieuwe tijd is veelbelovend.

De plaats van het ego

In de huidige tijd staat het ego echt buiten proportie. Dit heeft uiteraard te maken met het vergaande onevenwicht tussen het rationele enerzijds en het innerlijke van de mens anderzijds. Het kan niet anders dan dat dit onevenwicht hersteld wordt. Trouwens, zo kan het niet meer, het milieu schreeuwt, het klimaat schreeuwt, de armoede in de derde wereld schreeuwt, om maar de voornaamste op te noemen. Dit is ver buiten evenwicht.

Dit evenwicht zal hersteld worden. Waarom ben ik daar zo zeker van? Omdat er nog iemand is die schreeuwt, met name het kind in ons. Ook dit kind schreeuwt: zo kan het niet verder!

Weliswaar heeft niet iedereen hier gehoor aan. We leven echter in een tijd waar de energie stijgt, en wie geen gehoor heeft aan de eigen innerlijke stem - waaronder deze van het kind in ons - zal meer en meer uit evenwicht geraken, een proces dat nu reeds aan de gang is.
Terloops: het niet kunnen meegaan met deze innerlijke veranderingen lijkt mij een van de hoofdredenen te zijn waarom er momenteel zoveel psychopaten zijn.

En er is nog iemand. Iemand die weliswaar niet schreeuwt, maar weent, met name het vrouwelijke in ons.

Iedereen heeft én het vrouwelijke én het mannelijke in zich *. Het vrouwelijke brengt ter wereld en zorgt hiervoor. Maar het ziet met lede ogen aan hoe dit verknoeid wordt, denk bijvoorbeeld aan het kappen van het tropisch regenwoud, het vervuilen van de oceanen, en noem maar op.
Reeds millennia lang is er onevenwicht tussen het vrouwelijke en het mannelijke. Deze tijd loopt af.


Naast - of samen met - dit zoeken naar evenwicht is er ook de tijdsgeest. Na de middeleeuwen kwam de renaissance en het humanisme, een nieuwe tijd waarbij de mens afgesneden werd van het goddelijke om het zelf te leren beredderen, een vorm van volwassen worden, maar dan bijna uitsluitend op het materiële gebied. De mens ging zichzelf - zijn eigen mogelijkheden - ontdekken (6).

Niets bewonderenswaardiger dan de mens. (7)

Vanaf dan ging het heel snel: de Verlichting (8) , de opkomst van de moderne wetenschap, de industrialisatie, de mechanisatie, de toename van de technologie, het computertijdperk. De mens werd gedurende deze stappen meer en meer bewust van zijn eigen - uiterlijke - mogelijkheden. Dit was nodig.

Zowel voor de individuele mens als voor de mensheid is het nodig een sterke persoonlijkheid op te bouwen om deze in een latere fase ten dienste te stellen van het Hogere. Deze stap kunnen we niet overslaan (9).


Het egoïme waartoe dit geleid heeft gaat momenteel wel zeer ver. De mens is zich heel goed bewust geworden van zijn ik-kant, maar heeft zijn diepere zelf uit het oog verloren. Tijd dat er terug evenwicht komt (10).


De pop-periode

Geklemd tussen oud en nieuw

Half december 2010: Mark Zuckerberg, oprichter van Facebook, wordt door het Amerikaanse weekblad Time uitgeroepen tot persoon van het jaar.
Dit lijkt mij echt een mix van oud en nieuw. Het idee dat mensen een netwerk vormen, vertrekkend vanuit persoonlijke vrijheid, is nieuw. Vroeger waren zowat alle structuren hiërarchisch. De manier waarop Facebook dit praktisch realiseert is oud, via oude middelen, met name technologieën zoals computers en internet.
Via Facebook is Mark Zuckerberg steenrijk geworden (met een vermogen van 6,9 miljard dollar (11) ). Dit is oude rijkdom. Geld behoort tot het ego.
Geld, ons kapitaal? Ja, het is van ons, het behoort toe aan ons ego. Een dergelijke bezitterige visie is oud.
Is geld op zich oud? Ja. Dit transformatieproces is echter nog niet zover gevorderd. Geld behoort tot het tijdperk van de rups. Vrijheid behoort tot het tijdperk van de vlinder. Echte vrijheid heeft met bezitterigheid - van geld, van informatie, of van wat dan ook - niets te maken en is dan ook helemaal niet te koop.
Om de overgang van ego naar vrijheid te maken is innerlijke transformatie nodig. Deze is bezig, maar - voor wat geld betreft - nog in een beginstadium.
Facebook - en andere gelijkaardige media - worden vooral door de jeugd gebruikt. Een nieuwe generatie sluit aan bij de energieën "die in de lucht hangen" en zich aan het ontwikkelen zijn, ook al is een concept als Facebook nog gebrekkig. Vernieuwingen - zoals Facebook - komen en gaan, maar de onderliggende nieuwe geest zet zich door.

Een gelijkaardig verhaal als dit van Mark Zuckerberg is dit van WikiLeaks. Ook hier een samengaan van oud en nieuw. Het bezitterige, of dit nu om geld, om informatie, of om wat dan ook gaat, is oud. Het idee van vrije toegang tot informatie * behoort tot het nieuwe. Dit wordt echter geplaatst in de oude structuur die weerbarstig vasthoudt aan wat er nog is en wat nog te redden valt. Ijdele hoop, het oude is niet meer te redden. Het heeft zijn tijd gehad, en zal - weerbarstig of niet - plaats ruimen voor het nieuwe.
Het idee dat informatie bezit is van een hiërachie - meestal beheerd door geheime diensten - is oud. De mens als individueel egootje, alsook hiërachieën, hebben afgedaan. Tijd voor openheid en (echte) vrijheid!

Op weg naar echte vrijheid

Hoe de nieuwe tijd er uit zal zien weten we niet. Bij een zwangerschap weet je ook niet hoe het kindje er uit zal zien. Dit wil niet zeggen dat we helemaal niets weten.

Ondanks mensen - veel meer dan de voorbije eeuwen - als een groot netwerk opnieuw met elkaar verbonden worden, evolueren we niet naar een soort groepsgeest of kuddegeest, maar naar een mens die zichzelf is en blijft en die zichzelf als een schakel ziet in een groter geheel, zo zie ik het toch.
De mens is een creatief wezen dat thuishoort in "een Goddelijk raderwerk". Het idee dat vrijheid met hebben, met bezitten, te maken heeft is verouderd.

Waarom? Omdat bezitten op zich tot het ego behoort en dit brengt gevangenschap met zich mee. We betreden een tijd waar vrijheid centraal staat. Dit is verbonden met spirituele groei die momenteel aan de gang is.
Vrijheid bezitten? Dit is een gezichtspunt van het ego. Het ego op zich is zowat de tegenpool van vrijheid. Het snakt ernaar, grijpt het vast, klemt het vast en bergt het veilig op "in een gouden kistje" met daarop - in gouden letters - "Vrijheid". Weg vrijheid. Waar is de vrijheid? Achter slot en grendel, het slot van het ego.

Vrijheid heeft met Zijn te maken. Het is dynamisch. William Blake * schreef omtrent geluk, maar omtrent vrijheid kan je hetzelfde zeggen:

Wie het geluk aan zich bindt 
verlamt het gevleugelde leven, 
maar wie het geluk kust 
terwijl het voorbij vliegt 
leeft in de zonsopgang 
van de eeuwigheid.

Het ego wil zich alles toeëigenen, dit ten koste van de eigen kern, het diepe mens-zijn binnenin de mens. Vrijheid betekent dan ook in de eerste plaats zich vrijmaken van de ketenen van het eigen ego.

Voor velen wordt of is het nieuw dat de mens zichzelf ziet vanuit zijn diepere mens-zijn en niet meer vanuit zijn ego. Dit proces is nog volop aan de gang.

Het is eeuwen lang anders geweest, ook al zijn er altijd mensen geweest die de engheid van het ego inzagen. Wat nu aan de gang is, is dat een flink deel van de mensheid de overstap maakt. Dit is nieuw.
Naarmate het inzicht toeneemt zal ook mededogen * toenemen. Mededogen is zonder probleem verenigbaar met individueel bewustzijn.

Het ego heeft een bepaalde functie en plaats in het leven. Het is er nodig, zonder kunnen we in de materie niet leven en niet overleven. Maar het is niet de meester van het leven, laat staan de bezitter ervan.
De verschuiving van het ego naar het diepe mens-zijn maakt deel uit van het transformatieproces van rups tot vlinder, meer nog: het is er de kern van. Deze transformatie vereist dat je uitstijgt boven het eigen ego.

Hoe kan ik mezelf transformeren van rups tot vlinder? Het antwoord lijkt mij heel eenvoudig: ik kan het niet. Het vertrekpunt zit fout: hoe kan ik mezelf transformeren? Het ik wil schitteren, maar het is precies het ego dat de transformatie in de weg staat. Transformatie kan alleen plaatsvinden bij een "ikloos ik". Je kunt via je denken, wat nauw verbonden is met het ego, je denken niet opzij zetten; net zoals je een auto niet vooruit kan duwen terwijl je er zelf in zit. Alleen door uit te stijgen boven ons eigen ego is transformatie mogelijk. Desnoods moet dat dan maar met horten en stoten.

Dit betekent het einde van de dominantie van het ego. De mens wordt een vrij mens. Het slaaf zijn, van zowel het eigen ego als van de anderen, loopt af.

Terloops: het slaaf zijn van iemand anders betekent eigenlijk slaaf zijn van het ego van de andere. Het eigen diepere wezen en het diepere wezen van een ander levend wezen kunnen het best met elkaar vinden. Ze behoren tot de wereld van éénheid. Het ego behoort tot de wereld van tweeheid, dualiteit. Ieder ego is dan ook concurrent of vijand van een ander ego, als het al het andere ego niet opeist als persoonlijk bezit. Bovendien is het ego sluw genoeg om dit te verbergen.

Voor wie nog over een sterk ego beschikt loopt het proces moeizamer.

Weet dat de tijdsgeest, gekoppeld aan de energieën die momenteel in grote getale beschikbaar zijn, meehelpen aan deze transformatie.

Wachten ...

Wanneer komt de grote transformatie? Dit is bij iedereen verschillend en voor iedereen onbekend. Het is een oefening in wachten en vertrouwen. Tijdens de transformatie bevindt de mens zich in een soort niemandsland, of noem het "een pop-periode", of een "geestelijke zwangerschap". Je weet niet wat er gebeurd, noch wanneer je er uit komt, en ook niet hoe.

Dit "pop-verschijnsel" lijkt mij ook een van de hoofdredenen te zijn waarom er momenteel zoveel vermoeidheid is. Transformatie vergt veel energie. Zowel individueel als collectief is er transformatie bezig, beiden beïnvloeden ons.


Meister Eckhart * zei:

Geloof me, 
moeilijker nog dan de ijver van de overgave,
is het stil en deemoedig wachten,
als je geen houvast hebt voor wat je te doen staat;
geen maatstaaf en geen richting hebt 
en afwacht of het zich aan jou kenbaar wil maken. (12) 

Dit behoort tot de kern van de pop-periode: de transformatie gaat door, maar het verstand kan er helemaal niet bij, het ligt compleet buiten het domein van het rationele denken. Afhankelijk van de dominantie van het ego leidt dit van lichte tot hevige onrust, waardoor de mens met zichzelf geconfronteerd wordt, en eigenlijk hoeft dit niet.

Inzicht

Spiritualiteit kent twee grote peilers, met name inzicht * en liefde *. In het Westen heeft inzicht altijd al op een laag pitje gestaan.
Het is echter zeer moeilijk, zoniet onmogelijk, om zonder inzicht de dominantie * van het ego op te heffen.

Het ego kent alleen de lagere, materiële wereld. Hier houdt het zich dan ook aan vast en het weigert om in het onbekende te springen. Vanuit het ego bekeken - wat van het Hogere niets afweet - is dit een logische zaak. Maar het houdt de mens wel vast in het lagere.
Wie inzicht heeft, kan het eigen ego * - met vallen en opstaan - ondergeschikt maken aan het eigen hogere Zijn, dit via overgave. Overgave aan het eigen hogere of diepere wezen. Eens zover is het ego een waardevol instrument *.

Voor wie wat inzicht heeft in zijn hogere Zijn is transformatie - zoals van rups, via pop, tot vlinder - een uitdaging en een avontuur.

Persoonlijk sta ik ook nog niet zo ver dat ik kan zeggen dat het mij geen onrust brengt.

Wie zich daarentegen van helemaal niets bewust is, kent zogezegd ook geen problemen. Dit is niet zo.

Enerzijds wordt deze mens meegesleurd in deze huidige woelige tijd zonder er ook maar iets van te begrijpen. Anderzijds komt ook zijn of haar tijd van transformatie, maar dan vermoedelijk wel een stuk harder door gebrek aan inzicht.

Het tijdperk van de vlinder

Mijn juk is licht

  Kom tot mij, want mijn juk is licht 
  en mijn meesterschap is zacht,
  en je zult rust vinden voor jezelf. (13)


Meestal ervaren we het juk van ons leven helemaal niet als licht.
Het juk van de vlinder is nochtans licht, het juk van de rups daarentegen is zwaar, soms heel zwaar (14).

Jezus - of in deze context preciezer (de) Christus - spreekt over "mijn juk". "Mijn" slaat hier niet zozeer op de persoon Jezus, maar op de Christus. De Christus is ook nauw verbonden met het Goddelijke, wat dan weer verbonden is met het Christuskind, in ons. Dit juk is licht en zelfs speels (15), speels als een vlinder die fladdert.
Het is het ego dat een zwaar juk oplegt.

Het ego wil overal de beste zijn, alles onder controle hebben, en noem maar op, een onmogelijke taak. Bovendien is het gevangen in de dualiteit * (goed en kwaad, licht en donker, enz.) en geraakt hier - vanuit zichzelf - nooit uit. Voortdurend strijd. Het "meesterschap" van het ego is zwaar, heel zwaar, en het is nog vals meesterschap ook.


Voor wie kiest voor het opgeven van het ego is er dus een prachtig cadeau, met name een juk dat licht is.

Om deze keuze te kunnen maken is inzicht noodzakelijk. Eerst inzicht, na verloop van tijd groeit dan ook de ervaring dat het Hogere juk inderdaad licht is.
Wie alleen een cadeau nastreeft, of het ego overstijgen als een les moraal aanziet, die is er aan voor de moeite (16). Dit is denken, en denken is nauw verwand met ego. En uitgerekend dit ego maakt het juk zo zwaar. Hier geraak je via het denken niet uit. Dit toont nogmaals het belang van inzicht aan.
Nog dit: ook liefde leidt tot inzicht of brengt inzicht met zich mee.


Nog even hernemen:

Jezus zei:
Kom tot mij, want mijn juk is licht
en mijn meesterschap is zacht,
en je zult rust vinden voor jezelf.

Het Nieuwe Jeruzalem

We sluiten af met de "Openbaring van Johannes" *, beter bekend onder de naam "Apocalyps". We leven in een woelige, apocalyptische, tijd. Een overgangstijd heeft nood aan nieuwe perspectieven. Het is dan ook niet zomaar dat apocalyps met openbaring te maken heeft.

Het is mijn diepe overtuiging dat er in de nabije toekomst flink wat openbaart zal worden. Er is nog heel wat pijn dat opgeruimd moet worden *. Eens zover breekt een veel betere tijd aan, wat in de "Openbaring van Johannes" aangeduid wordt met "Het Nieuwe Jeruzalem".
Momenteel is er nog de strijd met "Het Beest" * en met "De Hoer van Babylon" *, twee personages uit de Apocalyps (17). Eens deze overwonnen breekt een heel nieuwe tijd aan, "Het Nieuwe Jeruzalem".

(Let er wel op dat de Apocalys geschreven is in symbolentaal.)
1 En ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, want de eerste hemel en de eerste aarde waren voorbijgegaan, en de zee was niet meer. 2 En ik zag de heilige stad, een nieuw Jeruzalem, nederdalende uit de hemel, van God, getooid als een bruid, die voor haar man versierd is. 3 En ik hoorde een luide stem van de troon zeggen: Zie, de tent van God is bij de mensen en Hij zal bij hen wonen, en zij zullen zijn volken zijn en God zelf zal bij hen zijn, 4 en Hij zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal niet meer zijn, noch rouw, noch geklaag, noch moeite zal er meer zijn, want de eerste dingen zijn voorbijgegaan. 5 En Hij, die op de troon gezeten is, zeide: Zie, Ik maak alle dingen nieuw.
(Openbaring 21,1-5)



(1) Meer hierover in de tekst "Daar waar het begin is, daar zal het einde zijn : Nieuwjaarsbrief 2005" *.

(2) Meer hierover in "Zon- en maanreligies" *.

(3) Eens vernomen op de VRT, vermoedelijk op TV, en hier naverteld wat ik mij er nog van herinner.

(4) Zie ook de tekst "De vlam in de Arabische wereld" *.

(5) Denk aan de parabel van de zaaier, en andere verwijzingen die Jezus gebruikte.

(6) Je kunt het ook bekijken vanuit de aartsengelen. Het gaat hier om aartsengel Gabriël.

(7) Hier citeert Pico della Mirandola een zekere Abdallah, dit in "Rede over de menselijke waardigheid" *

(8) Het tijdperk dat "Verlichting" heet *, niet te verwarren met echte verlichting *.

(9) Meer hierover in de teskt "De fiere, schitterende leeuw" *.

(10) Meer hierover in de teskt "Vertrouwen" *.

(11) Bron: Wikipedia, 18 dec. 2010.

(12) Uit: "Eeuwigheid en stilte" *

(13) Evangelie van Thomas *, logion 90. Vertaling Bram Moerland

(14) Meer hierover in de teskt "Vertrouwen" *.

(15) In het Hindoeïsme bestaat een begrip dat "lila" heet. Het gaat over de speelsheid, vooral over Krishna.
Ook dit: kinderen staan dichter bij God dan volwassenen. Spelen hoort bij kinderen.

(16) Dit is gekoppeld aan geloof * (in de betekenis van: als waar aannemen op basis van autoriteit). Dit gaat uit van het denken. Zolang het niet echt tot het zijn doorgedrongen is heeft het weinig betekenis. Geloof in de betekenis van vertrouwen heeft wel grote waarde.

(17) Het zou te ver leiden om hierop in te gaan. Dit wordt de komende tijd wel duidelijk.


inhoudstabel

Van rups, via pop tot vlinder : De dominantie van het ego loopt af
         Transformatie
                 Sneller dan we denken
                 Hoe plots is plots?
                 De plaats van het ego
         De pop-periode
                 Geklemd tussen oud en nieuw
                 Op weg naar echte vrijheid
                 Wachten ...
                 Inzicht
         Het tijdperk van de vlinder
                 Mijn juk is licht
                 Het Nieuwe Jeruzalem


top



Printvriendelijk